Cuộc chiến AI đang trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết, khi Meta “giật” 4 nhà nghiên cứu cấp cao từ OpenAI, khơi mào cho làn sóng đấu đá ngầm nhưng công khai chưa từng có trong giới AI. Thêm vào đó, OpenAI cũng đang chuẩn bị “đáp trả” bằng một cú đánh bất ngờ: ra mắt mô hình mã nguồn mở với khả năng suy luận mạnh mẽ, khiến cộng đồng không khỏi dậy sóng.
🧠 Meta “poach” nhân tài từ OpenAI: Zuck ra tay
Theo thông tin rò rỉ từ Yuchen Jin (@Yuchenj_UW), CEO Mark Zuckerberg của Meta đã thành công trong việc chiêu mộ ít nhất 4 nhà nghiên cứu hàng đầu của OpenAI, bao gồm:
- Jiahui Yu – lãnh đạo nhóm phát triển O3, o4-mini và GPT-4.1
- Hongyu Ren – tác giả o3-mini, o1-mini, và kiến trúc nền tảng của nhiều mô hình cao cấp khác
Đây là những kỹ sư then chốt, từng trực tiếp tham gia xây dựng mô hình GPT-4.1 và các biến thể tối ưu hiệu suất. Việc họ rời đi khiến nhiều người trong nội bộ OpenAI cảm thấy “như có kẻ đột nhập vào nhà và cướp mất người thân” – trích lời CTO Mark Chen.
💸 “Bonus 100 triệu USD” – thật hay hype?
Một số báo cáo nội bộ từ OpenAI ám chỉ rằng Meta đưa ra mức thưởng ký hợp đồng lên tới 100 triệu USD, nhằm thu hút nhân tài. Tuy nhiên, phía Meta lập tức phủ nhận, gọi đây là con số phóng đại, gây hiểu nhầm.
Tuy vậy, trong giới công nghệ, nhiều người tin rằng Meta thực sự đang “vung tiền” để thu hút nhân lực giỏi, nhất là khi họ đang phát triển thế hệ tiếp theo của LLaMA.
🚀 OpenAI chuẩn bị “phản công” bằng mô hình mã nguồn mở mới
Cộng đồng AI đang râm ran tin đồn rằng OpenAI sắp tung ra một mô hình mã nguồn mở với khả năng suy luận mạnh, được cho là vượt trội hơn cả một số mô hình trong dropdown của ChatGPT hiện tại.
Trích dẫn từ Yuchen Jin (@Yuchenj_UW):
“It edges out one of the models in the ChatGPT dropdown… Meta’s gonna need some time to catch up.”
Một số nhận định khác cho biết:
- Mô hình này sẽ không chạy được trên điện thoại, nhưng có thể chạy trên PC tầm trung hoặc GPU RTX 3060 trở lên
- Nhiều người so sánh nó ngang hoặc nhỉnh hơn o4-mini, thậm chí gần đạt o3 hoặc o4 bản đầy đủ
Sam Altman từng tuyên bố:
“Chúng tôi sẽ phát hành mô hình mã nguồn mở có khả năng suy luận trong vài tháng tới… Và nó sẽ rất, rất tốt.”
Đây được xem là nước đi chiến lược và đầy bất ngờ từ phía OpenAI: không phải cạnh tranh về quy mô, mà liên tục “nhá hàng” mô hình mã nguồn mở tốt hơn LLaMA một chút, khiến Meta luôn phải chạy theo.
📌 Xem thêm:
👉 🔥 GPT-5: Đột phá mới trong mô hình AI 🚀
🧩 George Hotz: “Nguồn mở là con đường duy nhất để dân chủ hóa AI”
Nhà phát triển nổi tiếng George Hotz cũng lên tiếng chỉ trích OpenAI vì tư duy “nguồn đóng,” cho rằng nó đi ngược lại lợi ích của cộng đồng. Theo Hotz:
“Nguồn mở giúp AI phát triển bền vững và an toàn hơn, vì cộng đồng có thể giám sát và điều chỉnh – tránh rủi ro như ‘paperclip maximizer’ (AI mất kiểm soát vì mục tiêu sai lệch).”
Một đoạn phỏng vấn với George Hotz:
George Hotz on why Meta beats OpenAI
— Dustin (@r0ck3t23) June 30, 2025
“Why would any researcher join OpenAI?
- Paper-clip-maxxing profit motive
- Locked-down code, NDAs; no publishing, no sharing
- Congrats; you’re on the bad team.”
Then the twist:
“Who would’ve thought…Zuck is the good guy. Open-sourcing… pic.twitter.com/PNHHDRuL8B
Hotz ủng hộ mô hình phát triển giống Meta (với LLaMA), trong khi chỉ trích OpenAI vì quá kín tiếng, quá thương mại hóa.
⚖️ Nguồn mở vs nguồn đóng: Cuộc chiến về triết lý phát triển AI
Cuộc “đấu đá” giữa OpenAI và Meta không chỉ là tranh giành nhân tài hay công nghệ – đây là sự đối đầu giữa hai triết lý phát triển AI:
| Tiêu chí | OpenAI (truyền thống) | Meta (LLaMA series) |
|---|---|---|
| Cách tiếp cận | Nguồn đóng, thương mại hóa | Nguồn mở, có giới hạn giấy phép |
| Tốc độ phát triển | Tập trung, kiểm soát cao | Lan tỏa, cộng đồng phát triển |
| Rủi ro & kiểm soát | Kiểm soát nội bộ chặt chẽ | Dựa vào giám sát cộng đồng |
| Tính sáng tạo | Cần nội bộ đề xuất | Dựa trên cộng đồng fork, cải tiến |
| Chi phí triển khai | Tốn kém, phụ thuộc đám mây | Có thể tự host, tiết kiệm hơn |
Việc OpenAI bất ngờ chuyển hướng phát hành mô hình mã nguồn mở – sau nhiều năm duy trì triết lý “closed for safety” – cho thấy sự thay đổi chiến lược rõ rệt, có thể nhằm:
- Chặn bước phát triển của LLaMA 4
- Đẩy cộng đồng quay lại dùng công cụ từ OpenAI
- Tạo đòn bẩy để cạnh tranh trên thị trường inference mã nguồn mở (Local AI)
🧠 “AI reasoning” – Chiều sâu mới của mô hình mã nguồn mở?
Thông tin rò rỉ quan trọng nhất là: mô hình mã nguồn mở sắp ra mắt của OpenAI sẽ có khả năng reasoning – suy luận theo chuỗi, điều mà phần lớn các mô hình mã nguồn mở hiện tại (như LLaMA 3, Mistral) còn rất hạn chế.
Một số nhà phát triển cho biết:
“If it has real reasoning ability and can run on a 10k PC, that’s game-changing.”
Nếu đúng, đây sẽ là lần đầu tiên mô hình mã nguồn mở tiệm cận được chiều sâu tư duy logic của các LLM đóng như GPT-4o hoặc Claude 3.5.
📉 OpenAI mất người, nhưng vẫn... “gần AGI”?
Dù mất nhiều nhân sự cấp cao, Sam Altman vẫn tuyên bố trong một phát biểu gần đây:
“Chúng tôi tin rằng mình đã biết cách xây dựng AGI như cách nhân loại từng hiểu.”
Tuyên bố này khiến nhiều người hoài nghi: Nếu thực sự đã gần chạm AGI, tại sao những nhà nghiên cứu giỏi nhất lại... rời đi?
Một số cho rằng đó là dấu hiệu nội bộ có vấn đề, hoặc niềm tin vào chiến lược của OpenAI đang bị lung lay.
🧭 Dự đoán các kịch bản có thể xảy ra
🔹 Kịch bản 1: OpenAI giành lại ưu thế cộng đồng
Nếu mô hình mã nguồn mở mới thực sự vượt o4-mini và dễ triển khai local (trên GPU như RTX 3060-4090), thì OpenAI có thể:
- Lấy lại cộng đồng dev đang theo LLaMA hoặc Mistral
- Tạo hệ sinh thái app, plugin mới dựa trên model đó
- Tranh thị phần inference local vốn đang phát triển mạnh (với Ollama, LM Studio, LMDeploy, v.v.)
🔹 Kịch bản 2: Meta tăng tốc phản công
Nếu Meta tiếp tục tuyển dụng từ các hãng như OpenAI, Google DeepMind, họ có thể:
- Phát hành LLaMA 4 hoặc 5 sớm hơn dự kiến
- Nâng cấp giấy phép để mở rộng cộng đồng thương mại
- Hình thành hệ sinh thái plugin/micro-models trên nền LLaMA
🔹 Kịch bản 3: Google và Anthropic nhập cuộc
Không thể loại trừ khả năng Google DeepMind (Gemini) hoặc Anthropic (Claude) cũng tung ra phiên bản mã nguồn mở chiến lược để giữ vị thế, tạo ra “cuộc đua tam quốc” trong AI open weights.
🤖 Kết luận: Cuộc chơi chỉ mới bắt đầu
Cuộc chiến OpenAI vs Meta không chỉ là "ai có mô hình lớn hơn", mà là ai kiểm soát được cuộc chơi dài hạn. Một bên chọn cách phát triển AI mở, phi tập trung. Một bên theo đuổi AI có suy luận phức tạp nhưng vẫn đóng.
Liệu mô hình mã nguồn mở của OpenAI sắp ra mắt sẽ trở thành cú phản công hiệu quả? Hay Meta sẽ tiếp tục chiêu dụ được nhiều tài năng hơn và bứt tốc nhờ LLaMA.
